16

ਪ੍ਰਸ਼੍ਨੋਪਨਿਸ਼ਦ੍ - ਤ੍ਰਿਤੀਯਃ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਃ - ਵੈਦਿਕ ਮੰਤਰ

ਤ੍ਰੁਰੁਇਤੀਯਃ ਪ੍ਰਸ਼੍ਨਃ

ਅਥ ਹੈਨਂ ਕੌਸ਼ਲ੍ਯਸ਼੍ਚਾਸ਼੍ਵਲਾਯਨਃ ਪਪ੍ਰਚ੍ਛ।
ਭਗਵਨ੍‌ ਕੁਤ ਏਸ਼ ਪ੍ਰਾਣੋ ਜਾਯਤੇ ਕਥਮਾਯਾਤ੍ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਸ਼ਰੀਰ ਆਤ੍ਮਾਨਂ-ਵਾਁ ਪ੍ਰਵਿਭਜ੍ਯ ਕਥਂ ਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਠਤੇ ਕੇਨੋਤ੍ਕ੍ਰਮਤੇ ਕਥਂ ਬਹ੍ਯਮਭਿਧਤੇ ਕਥਮਧ੍ਯਾਤ੍ਮਮਿਤਿ ॥1॥

ਤਸ੍ਮੈ ਸ ਹੋਵਾਚਾਤਿਪ੍ਰਸ਼੍ਚਾਨ੍‌ ਪ੍ਰੁਰੁਇਚ੍ਛਸਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਿਸ਼੍ਠੋ਽ਸੀਤਿ ਤਸ੍ਮਾਤ੍ਤੇ਽ਹਂ ਬ੍ਰਵੀਮਿ ॥2॥

ਆਤ੍ਮਨ ਏਸ਼ ਪ੍ਰਾਣੋ ਜਾਯਤੇ ਯਥੈਸ਼ਾ ਪੁਰੁਸ਼ੇ ਛਾਯੈਤਸ੍ਮਿਨ੍ਨੇਤਦਾਤਤਂ ਮਨੋਕ੍ਰੁਰੁਇਤੇਨਾਯਾਤ੍ਯਸ੍ਮਿਞ੍ਸ਼ਰੀਰੇ ॥3॥

ਯਥਾ ਸਮ੍ਰਾਦੇਵਾਧਿਕ੍ਰੁਰੁਇਤਾਨ੍‌ ਵਿਨਿਯੁਂਕ੍ਤੇ।
ਏਤਨ੍‌ ਗ੍ਰਾਮਾਨੋਤਾਨ੍‌ ਗ੍ਰਾਮਾਨਧਿਤਿਸ਼੍ਠਸ੍ਵੇਤ੍ਯੇਵਮੇਵੈਸ਼ ਪ੍ਰਾਣ ਇਤਰਾਨ੍‌ ਪ੍ਰਾਣਾਨ੍‌ ਪ੍ਰੁਰੁਇਥਕ੍‌ਪ੍ਰੁਰੁਇਥਗੇਵ ਸਨ੍ਨਿਧਤ੍ਤੇ ॥4॥

ਪਾਯੂਪਸ੍ਥੇ਽ਪਾਨਂ ਚਕ੍ਸ਼ੁਃਸ਼੍ਰੋਤ੍ਰੇ ਮੁਖਨਾਸਿਕਾਭ੍ਯਾਂ ਪ੍ਰਾਣਃ ਸ੍ਵਯਂ ਪ੍ਰਾਤਿਸ਼੍ਠਤੇ ਮਧ੍ਯੇ ਤੁ ਸਮਾਨਃ।
ਏਸ਼ ਹ੍ਯੇਤਦ੍ਧੁਤਮਨ੍ਨਂ ਸਮਂ ਨਯਤਿ ਤਸ੍ਮਾਦੇਤਾਃ ਸਪ੍ਤਾਰ੍ਚਿਸ਼ੋ ਭਵਂਤਿ ॥5॥

ਹ੍ਰੁਰੁਇਦਿ ਹ੍ਯੇਸ਼ ਆਤ੍ਮਾ।
ਅਤ੍ਰੈਤਦੇਕਸ਼ਤਂ ਨਾਡੀਨਾਂ ਤਾਸਾਂ ਸ਼ਤਂ ਸ਼ਤਮੇਕੈਕਸ੍ਯਾਂ ਦ੍ਵਾਸਪ੍ਤਤਿਰ੍ਦ੍ਵਾਸਪ੍ਤਤਿਃ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਾਖਾਨਾਡੀਸਹਸ੍ਰਾਣਿ ਭਵਂਤ੍ਯਾਸੁ ਵ੍ਯਾਨਸ਼੍ਚਰਤਿ ॥6॥

ਅਥੈਕਯੋਰ੍ਧ੍ਵ ਉਦਾਨਃ ਪੁਣ੍ਯੇਨ ਪੁਣ੍ਯਂ-ਲੋਁਕਂ ਨਯਤਿ।
ਪਾਪੇਨ ਪਾਪਮੁਭਾਭ੍ਯਾਮੇਵ ਮਨੁਸ਼੍ਯਲੋਕਮ੍‌ ॥7॥

ਆਦਿਤ੍ਯੋ ਹ ਵੈ ਬਾਹ੍ਯਃ ਪ੍ਰਾਣ ਉਦਯਤ੍ਯੇਸ਼ ਹ੍ਯੇਨਂ ਚਾਕ੍ਸ਼ੁਸ਼ਂ ਪ੍ਰਾਣਮਨੁਗ੍ਰੁਰੁਇਹ੍ਣਾਨਃ।
ਪ੍ਰੁਰੁਇਥਿਵ੍ਯਾਂ-ਯਾਁ ਦੇਵਤਾ ਸੈਸ਼ਾ ਪੁਰੁਸ਼ਸ੍ਯਾਪਾਨਮਵਸ਼੍ਟਭ੍ਯਾਂਤਰਾ ਯਦਾਕਾਸ਼ਃ ਸ ਸਮਾਨੋ ਵਾਯੁਰ੍ਵ੍ਯਾਨਃ ॥8॥

ਤੇਜੋ ਹ ਵਾਵ ਉਦਾਨਸ੍ਤਸ੍ਮਾਦੁਪਸ਼ਾਂਤਤੇਜਾਃ ਪੁਨਰ੍ਭਵਮਿਂਦ੍ਰਿਯੈਰ੍ਮਨਸਿ ਸਂਪਦ੍ਯਮਾਨੈਃ ॥9॥

ਯਚ੍ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਤੇਨੈਸ਼ ਪ੍ਰਾਣਮਾਯਾਤਿ ਪ੍ਰਾਣਸ੍ਤੇਜਸਾ ਯੁਕ੍ਤਃ।
ਸਹਾਤ੍ਮਨਾ ਯਥਾਸਂਕਲ੍ਪਿਤਂ-ਲੋਁਕਂ ਨਯਤਿ ॥10॥

ਯ ਏਵਂ-ਵਿਁਦ੍ਵਾਨ੍‌ ਪ੍ਰਾਣਂ-ਵੇਁਦ।
ਨ ਹਾਸ੍ਯ ਪ੍ਰਜਾ ਹੀਯਤੇ਽ਮ੍ਰੁਰੁਇਤੋ ਭਵਤਿ ਤਦੇਸ਼ਃ ਸ਼੍ਲੋਕਃ ॥11॥

ਉਤ੍ਪਤ੍ਤਿਮਾਯਤਿਂ ਸ੍ਥਾਨਂ-ਵਿਁਭੁਤ੍ਵਂ ਚੈਵ ਪਂਚਧਾ।
ਅਧ੍ਯਾਤ੍ਮਂ ਚੈਵ ਪ੍ਰਾਣਸ੍ਯ ਵਿਜ੍ਞਾਯਾਮ੍ਰੁਰੁਇਤਮਸ਼੍ਨੁਤੇ ਵਿਜ੍ਞਾਯਾਮ੍ਰੁਰੁਇਤਮਸ਼੍ਨੁਤ ਇਤਿ ॥12॥

Aaj ki Tithi